Co prawda zniesiono ustawowy zakaz piastowania urzędu sędziego w okręgu sądu, w którym znajduje się siedziba małżonka sędziego pracującego jako adwokat lub radca prawny, jednakże na takim małżeństwie ciąży obowiązek starannego dbania o unikanie sytuacji, które mogą stwarzać nawet jedynie pretekst do posądzeń o możliwą stronniczość w orzekaniu przez małżonka-sędziego (wyr. Sądu Najwyższego z 24 lipca 2009 r., II CSK 61/09).

Sąd Najwyższy przypomniał również, że stosunki służbowe i towarzyskie między sędziami danego sądu są podstawą wyłączenia sędziów na ich żądanie w sprawie dotyczącej interesów małżonka sędziego. Konieczne jest jednak wymagane przez art. 49 k.p.c. pojawienia się prawdopodobnej z rozsądnego punktu widzenia wątpliwości co do ich obiektywizmu i bezstronności (post. SN z 8 czerwca 1994 r., II PO 6/94).

Szerokie rozumienie „stosunku osobistego”

W postanowieniu z 29 października 1993 r., I CO 3793 Sąd Najwyższy stwierdził, że stosunek osobisty o którym mówi art. 49 k.p.c. nie musi opierać się na bezpośredniej znajomości albo bliskim związku sędziego i strony. Może być również pochodną szerszej sytuacji interpersonalnej, która pozwala na kwestionowanie bezstronnego stosunku sędziego do sprawy i stron. Orzeczenie o wyłączeniu jest niezbędne w każdej sytuacji gdy powstała uzasadniona wątpliwość co do bezstronności członka składu orzekającego.

W związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z roku 2007, art. 49 znowelizowano, zastępując zbyt wąskie w świetle Konstytucji określenie „stosunek osobisty” mającym bardzo pojemnym słowem „okoliczność”, jednak rozważania Sądu Najwyższego sprzed nowelizacji dotyczące sędziów powiązanych ze stroną poprzez przyjaciół, dalszych krewnych itp. są stale aktualne.